Lean Management to na gruncie polskim stosunkowo nowa koncepcja, poprzez którą rozumie się tzw. uszczuplanie organizacji. Jej twórcy postawili sobie za zadanie stworzenie rozwiązania, które umożliwiłoby obniżenie ponoszonych kosztów przy jednoczesnym podwyższaniu jakości produkcji oraz funkcjonowania przedsiębiorstwa, skracaniu procesu produkcyjnego oraz pozyskiwaniu nowych klientów lub kontrahentów.
Sama idea powstała w japońskiej Toyocie i stanowiła odpowiedź na zmiany, jakie zaszły na rynku nowoprodukowanych samochodów. Obecnie koncepcję tę stosuje wiele globalnych przedsiębiorstw, także w Polsce, gdzie okazało się, że jest to dobry pomysł na reorganizację firmy. Zalecana „szczupłość” przedsiębiorstwa to przede wszystkim zmiany organizacyjne i strukturalne, jednak sporo uwagi poświęca się także postawom pracowników.
Przede wszystkim do absolutnego minimum ograniczone powinny zostać wewnętrzne funkcje przedsiębiorstwa. Zrezygnować należy ze wszystkich podejmowanych działań, które w żaden sposób nie wpływają na produkt finalny lub nie dodają wartości, które są pożądane przez klienta. Lean
Marnotrawstwo
Management podkreśla, że każda działalność, która pochłania koszty (zarówno finansowe, jak i pracownicze), czas i zasoby, a nie dodaje wartości produktowi finalnemu, jest marnotrawstwem. Wartość produktu zaś to tyle, ile klient jest w stanie za niego zapłacić.
Podstawowe źródła marnotrawstwa, które wskazali Japończycy, tworząc nowy sposób zarządzania to:
– czas oczekiwania w bezczynności – pod uwagę wziąć tu należy oczekiwanie na personel, maszyny, półprodukty, dostawy czy przestoje w realizacji procesu produkcyjnego,
– zbędny transport,
– zbyt duże zapasy magazynowane: zarówno w zakresie materiałów, jak i zapasów gotowych wyrobów produkowanych bez zapotrzebowania ze strony klienta,
– zła organizacja pracy, skutkująca niezasadnym przemieszczaniem się ludzi w czasie pracy w poszukiwaniu narzędzi, części czy też materiałów,
– błędy w produkcji.
Warunki sukcesu Lean Management
Przed przystąpieniem do zastosowania Lean Management w praktyce wdrażający powinien postawić się w roli konsumenta. Dzięki temu będzie można wskazać te cechy, które dla potencjalnego klienta stanowić będą wartość dodaną i wyróżniającą nasz produkt. Następnie należy określić czynności, które na tę wartość dodaną wpływają lub mogą wpłynąć w przyszłości.
Kolejnym krokiem jest wyeliminowanie czynności zbędnych, niczego nie wnoszących i stanowiących źródło marnotrawstwa czasu bądź zasobów. Po identyfikacji takich miejsc, należy przystąpić do usunięcia niedoskonałości, eliminując zbędne procesy, upraszczając procedury, często poważnie modyfikując procesy. Dodatkowo, usuwane są także ograniczenia, tzw. wąskie gardła, ograniczające przepustowość procesu.
Planując działania wedle nowych reguł, należy pozostawić margines elastyczności. Dzięki temu możliwa będzie odpowiednie reagowanie w zależności od zmieniającego się otoczenia.
Pracownicy w Lean Management
Lean Management bardzo silnie oddziałuje na kadrę pracowniczą. Może pociągać za sobą przetasowania na stanowiskach, a także zwolnienia. Ważne jest umiejętne realizowanie tych procesów, ponieważ efektem Lean Management powinno być wykształcenie nowej kultury organizacji pracowniczej.
Dlaczego Lean Management?
Błędne myślenie o biznesie często nakazuje, wraz z rozwojem przedsiębiorstwa, niepotrzebnie powiększać administrację, struktury organizacyjne i mnożenie stanowisk. W dłuższej perspektywie przynosi to efekt odwrotny od zamierzonego: jakość pracy pogarsza się, kompetencje rozdrabniają, obniża się sprawność działania i komunikacja wewnętrzna przy jednoczesnym wzroście kosztów.
Lean Management jest nowoczesnym – ale sprawdzonym już przez lata – myśleniem o zarządzaniu. Proces nie jest całkowicie bezbolesny: wprowadzanie nowych zasad może być dla pracowników trudne, wiąże się z redukcją etatów oraz wzrostem wymagań co do osób, które zachowują stanowiska, jednak pozytywne rezultaty, jakich można oczekiwać, warte są przynajmniej wzięcia pod uwagę tej metody.
Istotne jest również, aby pracownicy byli świadomi wszystkich aspektów zachodzących przemian. Tylko ich właściwe rozumienie pozwoli na współpracę wszystkich poziomów przedsiębiorstwa.
