Metoda SMART

Człowiek to jedyny znany nauce gatunek, który potrafi formułować długoterminowe strategie i cele. Lecz mimo faktu, iż jest to zdolność powszechna i nieomal naturalna, okazuje się że większość z nas nie potrafi realizować marzeń i całkowicie z nich rezygnuje- i to nie tylko w biznesie, ale też w życiu prywatnym. Z czego to wynika? Najprawdopodobniej z faktu, iż nie potrafimy poprawnie i konkretnie wyznaczyć celów. Zdawać by się mogło, że osoby prowadzące z sukcesami własną działalność gospodarczą to osoby zorganizowane, doskonale radzące sobie z planowaniem i zarządzaniem. Część z nich z pewnością opanowała tę umiejętność, część jednak utrzymuje rentowność swojego biznesu raczej dzięki wielkim nakładom pracy. A te mogą się okazać mniej potrzebne, niż by się mogło w pierwszej chwili wydawać. Jest wiele metod pomagających formułować cele, jednak jedna z najpopularniejszych i najprostszych jest SMART. Nazwa ta jest skrótem i pochodzi od angielskich słów Simple, Measurable, Achievable, Relevant i Time defined. Jest to więc pięć podstawowych cech, jakie powinien spełniać dobrze sformułowany cel. Po pierwsze zatem- Simple, czyli prosty. A mówiąc ściślej: prosto, jasno, jednoznacznie i nade wszystko: pozytywnie sformułowany. Bardzo częstym błędem jest wyznaczanie celów negatywnych na przykład 'nie chce już mieć długu’. Pamiętajmy, ze nasza podświadomość nie rozumie nie i tak przedstawione życzenie będzie przetwarzać w kontekście określenia 'dług’- a to wprowadza w dłuższej perspektywie w stan przygnębienia i frustracji. Jest zatem zabójcze dla motywacji i w konsekwencji powoduje zrezygnowanie z postawionego celu. Measurable oznacza 'mierzalny’. Innymi słowy cel musi zawierać pewien poziom konkretności, jakiś namacalny wymiar, który pozwoli nam określić, na jakim etapie jego realizowania się znajdujemy. Przykładem niekonkretnego celu jest określenie typu 'chce poprawić sytuację finansową swojej firmy’. Cóż ono oznacza? Właściwie nic. Czy zwiększenie przychodów o jedną złotówkę jest poprawieniem jej sytuacji finansowej? No cóż- jest, bo de facto doszło do zwiększenia wpływów, z drugiej jednak strony wiemy, ze nie do końca przecież o to chodziło. Zresztą, dla jednej firmy zwiększenie przychodów o tysiąc złotych byłoby odczuwalną i znaczną poprawą, dla innej nawet wzrost o kilkanaście tysięcy nie będzie satysfakcjonujący. Warto więc używać konkretnych i precyzyjnych określeń. Achievable, czyli osiągalny. Oczywiście, stawiane cele powinny być ambitne, czy wręcz śmiałe, z drugiej jednak strony warto zachować odrobinę zdrowego rozsądku. I jakkolwiek deklaracja podwojenia swoich dochodów w ciągu tygodnia jest raczej mało prawdopodobna, tak podobna deklaracja, ale w skali roku- brzmi znacznie bardziej realistycznie. Relevant- istotny. Cel istotny, to taki, który z jakiegoś powodu jest dla nas ważny. Bez określenia 'dlaczego?’, bez jasnego sprecyzowania po co robimy to, co robimy- ciężko wzbudzić w sobie zaangażowanie i utrzymać motywację. Timely defined, czyli oznaczony w czasie. Bardzo popularnym niestety błędem jest wyznaczanie celów na 'kiedyś’. Trzeba przyznać, że jest to mało konkretny termin, a bez określonego deadline’u ciężko się zmobilizować. Podobnie jest też z wyznaczeniem zbyt odległego terminu- wówczas realizacja planu będzie odkładana na później i później, aż w końcu cała motywacja się 'wypali’ i cały plan powędruje do strefy niespełnionych marzeń. Warto więc pamiętać o ustawieniu realnych ram czasowych. Oczywiście samo ustawienie celów w zgodzie ze wszystkimi pięcioma punktami nie gwarantuje ich realizacji, jednak pozwala je uporządkować i znacząco zwiększa szanse na ich osiągnięcie.