Wraz z szybkim rozwojem nowoczesnych technologii uzależnienie od internetu staje się coraz powszechniejszym problemem. Nierzadko trudno jest nam samym postawić wyraźną granicę między uzależnieniem a nadmiernym korzystaniem, które wynika na przykład z bieżących obowiązków zawodowych. Współcześnie internet jest obecny w niemal każdej sferze naszego życia i niewątpliwie stanowi ważny element codzienności, oferując nam wiele korzyści. Warto jednak pamiętać, że podobnie jak substancje uzależniające czy hazard może on być stosowany w ramach ucieczki od rzeczywistości i problemów, a także jako źródło szybkiej gratyfikacji. Kiedy warto rozważyć terapię uzależnienia od internetu?
Istnieją różne rodzaje uzależnienia od internetu. Leczenie, aby było skuteczne, musi uwzględniać jego indywidualny charakter, który wskazuje na to, jakie jest potencjalne źródło dostarczające uzależniającej gratyfikacji. Jedna z pierwszych badaczek uzależnienia od internetu, dr Kimberly Young wyróżniła pięć jego rodzajów:
- erotomanię internetową – cyberseks,
- socjomanię internetową – uzależnienie od internetowych kontaktów społecznych,
- uzależnienie od sieci internetowej – np. uzależnienie od gier sieciowych, hazardowych, aukcji, zakupów on-line,
- przeciążenie informacyjne – poszukiwanie nowych informacji, przeszukiwanie baz danych,
- uzależnienie od komputera – m.in. uzależnienie od gier komputerowych.
Terapia uzależnienia od internetu a podatność
Tak jak w przypadku substancji uzależniających oraz innych zaburzeń psychicznych istnieją czynniki, które mogą potencjalnie zwiększać podatność na uzależnienie od internetu. Terapia powinna być skonstruowana z uwzględnieniem wieku pacjenta, a także jego potrzeb.
Jak rozpoznać uzależnienie od internetu? Leczenie uwzględniające indywidualne przejawy uzależnienia
Objawy uzależnienia:
- Silne poczucie przymusu ciągłego sprawdzania informacji na portalach społecznościowych, poczty elektronicznej, korzystania z gier on-line czy czatu.
- W przypadku braku dostępu do internetu objawy zespołu abstynencyjnego (np. agresja, niepokój, rozdrażnienie, wewnętrzne rozbicie, apatia, bezsenność itp.).
- Utrata zainteresowań (hobby) istniejących przed uzależnieniem się.
- Brak chęci do spotkań ze znajomymi, przyjaciółmi, rówieśnikami.
- Przedkładanie wirtualnych znajomości nad realnymi.
Terapię uzależnienia od internetu warto rozważyć również wówczas, gdy zaobserwujemy brak kontroli nad ilością czasu spędzanego w sieci. Uzależnione osoby nie będą również w stanie powstrzymać się od nawykowych zachowań nawet w obliczu dotkliwych, negatywnych konsekwencji ich powtarzania.
Jak długo trwa terapia uzależnienia od internetu?
Czas trwania terapii uzależnienia od internetu jest uzależniony od potrzeb indywidualnych pacjenta. Przy częstotliwości jedno spotkanie terapeutyczne na tydzień, preferowanym minimum jest okres sześciu miesięcy. Częstotliwość oraz ilość spotkań zależy w dużej mierze od nasilenia uzależnienia od internetu. Leczenie uzależnienia od internetu każdorazowo uwzględnia indywidualne skutki emocjonalne i fizyczne, których doświadcza osoba uzależniona.
Fizyczne i emocjonalne skutki uzależnienia od internetu – leczenie jako kompleksowa pomoc
Osoba uzależniona może doświadczać nie tylko psychologicznych, ale również fizycznych skutków uzależnienia od internetu. Terapia i leczenie powinny skupiać się na tym, aby kompleksowo oddziaływać na poprawę jakości życia pacjenta, dlatego zidentyfikowanie skutków zaburzenia jest niezwykle ważne. Osoba uzależniona może doświadczać między innymi bólu pleców, bezsenności, suchości oczu, a nawykowe zachowania mogą doprowadzić do unikania obowiązków i niewywiązywania się ze zobowiązań, wahań nastroju, utraty relacji interpersonalnych, a także objawów depresji.